Heldere communicatie over afspraken en communicatie-uitingen gericht op gedragsverandering zijn noodzakelijk om het pakket aan maatregelen succesvol door te voeren. In aansluiting op brede communicatie op rijks- en gemeenteniveau kunnen ook middelen worden ingezet om gewenst gedrag bij lokale knelpunten te stimuleren. Opties daarbij zijn het gebruik van tekstkarren, billboards, borden, pijlen/lijnen/markeringen op de bestrating, stickers etc. In onderstaande publicaties vindt u meer informatie over deze maatregel.
Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 8)
Toolkit ‘Verantwoord onderweg’ – Rijksoverheid
Toolkit ‘verantwoord naar school’ – Rijksoverheid
Corona impact voor fietsers en voetgangers – XTNT
Gedragsregels communiceren (fietsers op smalle fietspaden)
Op smalle fietspaden (<2,50 meter) kan een inhaalverbod worden gecommuniceerd om fietsers erop te attenderen dat het bij inhalen niet mogelijk is om 1,5 meter afstand te bewaren. Op andere locaties, zoals bij kruispunten, kan het attenderen op afstand houden een goede maatregel zijn. Om deze maatregelen effectief te laten zijn moet dit worden gecombineerd met een brede communicatiecampagne gericht op gedragsbeïnvloeding. Een toelichting op deze maatregel wordt gegeven in de volgende publicaties.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 34)
Buitenspeelregels communiceren
De branchevereniging Spelen & Bewegen heeft een communicatiepakket voor gemeenten gepubliceerd met 8 spe(e)lregels voor samen spelen op speelplekken. Met het communicatiepakket kunnen deze spe(e)lregels eenvoudig worden gecommuniceerd. In de publicatie Spe(e)lregels voor speelplekken – branchevereniging Spelen en bewegen leest u meer over buitenspeelregels.
Overige publicaties met betrekking tot communicatie:
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 69)
Ervaringen van de communicatie afdeling – Gemeente Katwijk
Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W
Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 23)
Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid
Verantwoord blijven reizen in het openbaar vervoer – Ministerie van I&W (p. 8)
Checklist ‘Parkeren in de 1,5 meter samenleving’ – Spark
Maak afspraken met ondernemers en instellingen over o.a. schilderwerkzaamheden en glazenwassers. Voorkomen moet worden dat zij de doorstroming op straat belemmeren. Lees Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 22) voor meer informatie over het uitstellen van werkzaamheden in winkelgebieden.
Deelmobiliteit biedt kansen voor mensen die (tijdelijk) niet van het ov-gebruik willen of kunnen maken. De coronacrisis heeft geleid tot een aanzienlijke stijging van de verkoop van tweedehandsauto’s. Het zou wenselijker zijn als de voormalige ov-reiziger tijdelijk uitwijkt naar een deelauto. De kans op terugkeer naar het openbaar vervoer is dan groter. Meer informatie over deze maatregel vindt u in onderstaande publicaties.
Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 26)
Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W
Markten zijn een belangrijk onderdeel van de stedelijke economie en van het stedelijk leven. Er moet worden voorkomen dat er door drukte groepsvorming ontstaat. Dit kan mogelijk worden voorkomen door het marktterrein te vergroten of door een marktterrein op meer dagen van de week te gebruiken. Daardoor kunnen zowel bezoekers als de marktondernemers beter worden gespreid. Meer informatie over deze maatregel vindt u in onderstaande publicaties.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam
Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs
Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 22)
Micromarkten
Het organiseren van micromarkten tijdens de lockdown kan bijdragen aan het voorkomen van een grote concentratie aan mensen. Het is een alternatief voor de grote gecentraliseerde versmarkt, in de vorm van een netwerk van hyper lokale micromarkten. Door de markt naar de mensen toe te brengen worden verplaatsingen naar de binnenstad voorkomen. Het begrip micromarkten komt aan bod in de publicatie Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs.
De bevoorrading kan gereguleerd worden door venstertijden in te stellen gericht op bevoorrading in de rustige uren. Ook is het mogelijk om bijvoorbeeld alleen kleine voertuigen toe te laten. Hierdoor blijft er meer ruimte beschikbaar voor fietsers en/of voetgangers. In de publicatie Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16) is meer informatie te vinden over het reguleren van de bevoorrading.
Monitoring van de drukte is een belangrijke randvoorwaarde voor veel maatregelen. Bij profielaanpassingen en wijzigingen aan verkeerslichten is het nodig om de hoeveelheid autoverkeer te monitoren. Maatregelen die nu mogelijk zijn door de fors afgenomen hoeveel autoverkeer, zijn wellicht bij toenemende hoeveelheid autoverkeer niet meer mogelijk. Hierdoor bestaat de kans dat maatregelen moeten worden teruggedraaid of aangepast. Meer over het monitoren van de bezoekersdrukte kunt u lezen in onderstaande publicaties.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 68)
Drukte monitor – Gemeente Utrecht
Niet alle recreatieruimtes zijn even bekend of geliefd. Hierdoor zijn sommige recreatieruimtes erg druk, terwijl er elders nog volop ruimte is voor een wandeling, een fietstocht of om te verblijven. Het spreiden van de recreatiedruk over alle recreatieve ruimte in de stad zorgt dat iedereen voldoende ruimte heeft. Dit kan worden uitgevoerd door een online campagne, het uitstippelen van recreatieve routes en/of het plaatsen van bebording/grondmarkering op zeer drukke plekken om alternatieven in de buurt aan te geven.
Daarnaast kan ongebruikte ruimte worden geactiveerd door meer ruimte te maken voor recreanten. De eerste stap is het aantrekkelijker inrichten van de ruimte, door bijvoorbeeld het plaatsen van zitelementen of bakken met bomen en groen. Een andere optie is het actiever programmeren van de ruimte, door bijvoorbeeld het faciliteren van culturele activiteiten voor kinderen en volwassenen, het organiseren van tijdelijke tentoonstellingen of het aanbieden van sportieve activiteiten. De volgende publicaties vertellen meer over het spreiden en reguleren van recreatie.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 55, 59)
Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs
Ruimte voor activiteiten kan worden vergroot door de daken efficiënter te gaan gebruiken. Het dakoppervlak in de stad biedt veel extra ruimte om activiteiten te ontplooien met behoud van afstand en draagt daarnaast ook bij aan de verblijfskwaliteit. Meer informatie over het anders inzetten van daken vindt u in de publicatie Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs.
De kans op besmetting via drukknoppen bij verkeerslichten is zeer gering. Indien er de wens is risico op besmetting via de drukknop uit te sluiten kunnen de volgende maatregelen worden genomen:
- Aanbrengen knoppen die met de elleboog of voet in te drukken zijn;
- Vervangen drukknoppen door infrarood detectie;
- Verwijderen of buiten werking stellen van drukknoppen.
De volgende publicaties lichten de maatregel toe.
Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 22)
Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid
Veel horeca biedt nu afhaal mogelijkheden aan. Het faciliteren van meer openbare zitgelegenheid maakt dit aantrekkelijker voor consumenten en biedt ruimte voor ontspanning. Het gaat hierbij nadrukkelijk niet om terrassen. Ook zonder consumptie kan men hier plaatsnemen. Deze maatregel biedt ook kansen om buiten meer ruimte te maken bij voorzieningen die normaal gesproken geen terras hebben. Onderstaande publicaties geven meer informatie over deze maatregel.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam
Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs
Meer ruimte voor mobiele verkoop
Sinds de invoering van de beperkende maatregelen hebben (horeca-)ondernemers zich creatief getoond. Restaurants die normaal gasten binnen ontvangen, gaan over op bezorgen of afhalen. Als de horeca langer beperkt openblijft, kunnen mobiele verkooppunten hierin ook een rol vervullen, omdat daarmee voorzieningen aangeboden kunnen worden op plekken waar juist open ruimte beschikbaar is. Lees in de publicatie Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 66) meer over extra ruimte voor mobiele verkoop.
Drive thru
Door het inrichten en gebruiken van een drive thru wordt fysiek contact beperkt. Daarnaast biedt het gemak voor zowel de klant als de ondernemer. Het inrichten van een drive thru wordt besproken in de publicatie Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs.
