Venstertijden geven bepaalde doelgroepen een eigen toegangsmoment. Bijvoorbeeld in een park: ouderen en andere kwetsbare groepen in de ochtend, kinderen in de middag en sporters in de avond. Hierdoor kunnen alle doelgroepen veilig genieten van bepaalde voorzieningen. Lees voor meer informatie over venstertijden de publicatie Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs.
Doelgroep: Voetgangers
Toegang doseren en controleren
Toegangscontrole en gedoseerde toegang tot plekken waar het te druk kan worden, draagt bij aan het controleren van bezoekersstromen. Deze maatregel vergt veel inzet van handhavers en er dient rekening te worden gehouden met wachtplekken voor opvangcapaciteit. Het doseren van de toegang als maatregel wordt besproken in de onderstaande publicaties.
Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs
Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W
Verantwoord blijven reizen in het openbaar vervoer – Ministerie van I&W (p. 15)
Checklist ‘Parkeren in de 1,5 meter samenleving’ – Spark
Voorlopig protocol: Opstart voortgezet onderwijs – CNV Onderwijs, AoB,FvOv en VO-raad
Daken anders inzetten
Ruimte voor activiteiten kan worden vergroot door de daken efficiënter te gaan gebruiken. Het dakoppervlak in de stad biedt veel extra ruimte om activiteiten te ontplooien met behoud van afstand en draagt daarnaast ook bij aan de verblijfskwaliteit. Meer informatie over het anders inzetten van daken vindt u in de publicatie Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs.
Wachtrijen faciliteren
De 1,5 meter richtlijn zorgt ervoor dat er rijen ontstaan bij ondernemers. Deze wachtrijen blokkeren soms de trottoirs. Het faciliteren van wachtrijen is nodig om ondernemingen bereikbaar en functioneel te houden en tegelijkertijd een veilige ruimte voor de voetganger te garanderen.
Het doel is dat wachtrijen zo weinig mogelijk de loopstroom hinderen en dus niet dwars over de straat uitwaaieren. Naast de 1,5 meter afstand tot personen in de loopstroom, moeten de wachtenden ook onderling 1,5 meter afstand kunnen bewaren. Winkeliers en gemeenten kunnen samen bekijken hoe dit voor hen te realiseren is. Onderstaande publicaties lichten deze maatregel toe.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 62)
Markten
Laat bak-, ijs-, markt- en bloemenkramen op posities staan die de toeloop aankunnen en waar de wachtrij niet direct terugslaat op de straat. Maak ook afspraken met eigenaren van draaiorgels en andere straatartiesten over een standplek waar 1,5 meter afstand kan worden bewaard. Lees Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 63) en Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 22) voor meer informatie over wachtrijen bij markten.
Trottoir vrijmaken van objecten
Trottoirs worden zoveel mogelijk vrijgemaakt van objecten of objecten worden verplaatst, zodat er zoveel mogelijk effectieve loopruimte beschikbaar is. Aan winkeliers kan gevraagd worden geen borden of uitstallingen op straat neer te zetten. Daarnaast kan in drukke straten worden overwogen om straatmeubilair te verwijderen dat door de omvang en/of positie bezoekers dwingt elkaar te dicht te benaderen. Het advies is om zitplekken te behouden, als rustplaats voor ouderen en mensen die vanwege een chronische of tijdelijke beperking niet lang kunnen lopen. In onderstaande documenten worden de verschillende mogelijkheden besproken.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 15)
Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W
Drukknoppen verwijderen bij verkeerslichten
De kans op besmetting via drukknoppen bij verkeerslichten is zeer gering. Indien er de wens is risico op besmetting via de drukknop uit te sluiten kunnen de volgende maatregelen worden genomen:
- Aanbrengen knoppen die met de elleboog of voet in te drukken zijn;
- Vervangen drukknoppen door infrarood detectie;
- Verwijderen of buiten werking stellen van drukknoppen.
De volgende publicaties lichten de maatregel toe.
Handhaven en toezien op naleving regels
Toezicht en handhaving zijn noodzakelijk bij veel van de maatregelen, zowel richting verkeersgedrag als richting ondernemers en recreanten.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 69)
Corona impact voor fietsers en voetgangers – XTNT
Checklist ‘Parkeren in de 1,5 meter samenleving’ – Spark
Verantwoord blijven reizen in het openbaar vervoer – Ministerie van I&W (p. 10)
Meer ruimte vrijmaken voor terrassen
De ‘reguliere’ plaatsing van terrassen neemt vaak veel voetgangersruimte in, waardoor het nodig kan zijn terrassen tijdelijk te verplaatsen of te verkleinen. Met creatieve oplossingen kan soms toch ruimte worden geboden aan terrassen. Ook het vergroten van bestaande terrassen op locaties met veel ruimte, zoals pleinen, kan ondernemers helpen. Aanvullende informatie over deze maatregel vindt u in onderstaande publicaties.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 64)
Circulaire vlonders plaatsen – Gemeente Rotterdam
Het buitencafé
Creëer meer ruimte voor de lokale horeca door stukken ongebruikte openbare ruimte tijdelijk in gebruik te stellen als terrasruimte. Het buitencafé wordt besproken in Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs.
Terrasvlonders
Terrasvlonders of parklets worden in verschillende steden ingezet om parkeerplaatsen tijdelijk te gebruiken als terras. Door de terrassen naar de straat te verplaatsen ontstaat er daarnaast meer ruimte op de stoep voor voetgangers. De publicatie Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs geeft toelichting op het inzetten van terrasvlonders.
Overige publicaties met betrekking tot het ruimte maken voor terrassen:
Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W
Ondernemen en coronavirus – Gemeente Nijmegen
Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid
Richtlijnen voor uitbreiding terrassen horeca in openbaar gebied – Gemeente Meierijstad
Extra openbare zitgelegenheden plaatsen
Tijdelijke zitplekken kunnen helpen om de drukte te spreiden. Denk aan boomstronken die als tijdelijke bankjes kunnen fungeren of aan kunstprojecten. De zitplekken bieden ruimte voor een rustmoment in de openbare ruimte en stimuleren uitwisseling en interactie. In de publicaties Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 65) en Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs vindt u hierover meer uitleg.
Opstelstroken fietsers en voetgangers verruimen
Door de 1,5 meter regel zijn de huidige opstelstroken voor fietsers en voetgangers veelal te klein. Minimaal het dubbele aantal vierkante meters is nodig voor fietsers om zich met voldoende afstand tot andere fietsers op te stellen. De opstelruimtes kunnen worden verruimd door een naastgelegen rijstrook aan het autoverkeer te onttrekken. Voor voetgangers bestaat vaak de optie om het naastgelegen fietspad aan hen ter beschikking te stellen en de fietsers te verplaatsen naar de rijbaan.
Het verruimen van de opstelruimte kan ook worden gerealiseerd door de vluchtheuvel te betrekken bij de opstelruimte. Om deze te betrekken zijn vaak grote infrastructurele aanpassingen noodzakelijk. Een eenvoudigere maatregel is de te houden afstand aangeven door middel van markering. In onderstaande publicaties leest u meer over het verruimen van opstelstroken voor fietsers en voetgangers.
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 33)
Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid
Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs
Verkeerslichten aanpassen of uitschakelen
Kruispunten zijn wachtruimtes binnen de openbare ruimte. Lange wachttijden bij verkeerslichten zorgen ervoor dat fietsers en voetgangers voor een langere tijd dicht op elkaar staan. Door de regeling van verkeerslichten aan te passen of zelfs helemaal uit te schakelen kan dit mogelijk worden beperkt. De volgende publicaties lichten de maatregel toe of bespreken de verschillende mogelijkheden.
Vijf tips voor slimmere afstelling verkeerslichten – Marcel Kant
Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 22,23,31 & 32)
Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs
Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W