Locatie / bestemmingen: Kruispunt/verkeerslichten

Communiceren en in communicatiemateriaal voorzien

Heldere communicatie over afspraken en communicatie-uitingen gericht op gedragsverandering zijn noodzakelijk om het pakket aan maatregelen succesvol door te voeren. In aansluiting op brede communicatie op rijks- en gemeenteniveau kunnen ook middelen worden ingezet om gewenst gedrag bij lokale knelpunten te stimuleren. Opties daarbij zijn het gebruik van tekstkarren, billboards, borden, pijlen/lijnen/markeringen op de bestrating, stickers etc. In onderstaande publicaties vindt u meer informatie over deze maatregel.

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 8)

Toolkit ‘Verantwoord onderweg’ – Rijksoverheid

Toolkit ‘verantwoord naar school’ – Rijksoverheid

Corona impact voor fietsers en voetgangers – XTNT

Gedragsregels communiceren (fietsers op smalle fietspaden)

Op smalle fietspaden (<2,50 meter) kan een inhaalverbod worden gecommuniceerd om fietsers erop te attenderen dat het bij inhalen niet mogelijk is om 1,5 meter afstand te bewaren. Op andere locaties, zoals bij kruispunten, kan het attenderen op afstand houden een goede maatregel zijn. Om deze maatregelen effectief te laten zijn moet dit worden gecombineerd met een brede communicatiecampagne gericht op gedragsbeïnvloeding. Een toelichting op deze maatregel wordt gegeven in de volgende publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 34)

Delftse Tegels: Samen ruimte maken – Gemeente Delft (p. 22)Download

Buitenspeelregels communiceren

De branchevereniging Spelen & Bewegen heeft een communicatiepakket voor gemeenten gepubliceerd met 8 spe(e)lregels voor samen spelen op speelplekken. Met het communicatiepakket kunnen deze spe(e)lregels eenvoudig worden gecommuniceerd. In de publicatie Spe(e)lregels voor speelplekken – branchevereniging Spelen en bewegen leest u meer over buitenspeelregels.

Overige publicaties met betrekking tot communicatie:

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 69)

Ervaringen van de communicatie afdeling – Gemeente Katwijk

Delftse Tegels: Samen ruimte maken – Gemeente Delft (p. 6)Download

Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W

Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 23)

Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid

Verantwoord blijven reizen in het openbaar vervoer – Ministerie van I&W (p. 8)

Checklist ‘Parkeren in de 1,5 meter samenleving’ – Spark

Nieuwe route implementeren

Eenrichtingsverkeer voetgangers

Om conflicten tussen tegemoetkomende voetgangers te voorkomen, kan eenrichtingsverkeer worden ingesteld. Een belangrijke voorwaarde is dat er voor de tegenrichting een goede alternatieve route beschikbaar is.  Daarnaast is eenrichtingsverkeer voor bewoners en bezoekers tegen natuurlijk en zal niet door iedereen worden geaccepteerd. Er moet dan ook voor worden gezorgd dat de omleidingen kort zijn en dat men goed wordt geïnformeerd. Meer informatie over de maatregel is te vinden in de volgende publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 16)

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16)

Scheiden verkeersstromen

Om drukte, in bijvoorbeeld winkelstraten, in goede banen te leiden, kan een winkelstraat in tweeën worden gedeeld. Doe dit alleen als er aan beide zijden voldoende ruimte is om twee stromen elkaar te laten passeren. Met markering wordt de looprichting aangegeven.

Daarnaast is het mogelijk, als een voetgangersstraat behalve door bestemmingsverkeer ook wordt gebruik door doorgaand voetgangersverkeer, de doorgaande stroom via een andere route te faciliteren. Indien hier niet voldoende ruimte voor aanwezig is, kan hiervoor wellicht ruimte worden gemaakt door de ruimte voor autoverkeer, fietsverkeer of geparkeerde auto’s anders te benutten. Zie daarvoor ook de maatregel ‘Voetgangers meer ruimte geven’. Onderstaande publicaties richten deze maatregel toe.

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16)

Delftse Tegels: Samen ruimte maken – Gemeente Delft (p. 12)Download
Voetgangers meer ruimte geven

Rechts aanhouden

Voetgangers en/of winkelend publiek kan gevraagd worden om zoveel mogelijk rechts aan te houden. Dit kan ondersteund worden met bijvoorbeeld stickers, belijning of borden. Zie voor meer informatie Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16).

Schoolpleinen

Het schoolplein wordt ingericht in banen om voetgangers, op afstand van elkaar, te laten doorstromen. De publicatie Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs geeft hierover meer uitleg.

Oversteekplekken markeren

Indien een winkelstraat in tweeën is gedeeld en met markering de looprichting is aangegeven, moeten oversteekpunten worden aangegeven bij iedere kruising, zijstraat en om de 25 meter. Hiermee wordt voorkomen dat bezoekers noodgedwongen de doorgetrokken streep moeten oversteken. In Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 22) wordt deze maatregel besproken.

Overige publicaties met betrekking tot het implementeren van nieuwe routes:

Ervaringen van de communicatie afdeling – Gemeente Katwijk

Consequenties 1,5 m samenleving voor verkeersmaatregelen bij wegwerkzaamheden – CROW

Corona impact voor fietsers en voetgangers – XTNT

Voorlopig protocol: Opstart voortgezet onderwijs – CNV Onderwijs, AoB,FvOv en VO-raad

Corona legt nog meer druk op de binnenstad: wat zijn slimme (tijdelijke) maatregelen? – Brainport Smart Mobility

Verantwoord blijven reizen in het openbaar vervoer – Ministerie van I&W

Voetgangers meer ruimte geven

Het (tijdelijk) verbreden van voetpaden geeft voetgangers de mogelijkheid meer afstand te houden tot elkaar. Om dit te bereiken zijn verschillende opties mogelijk.

Voetgangers naar fietspad verplaatsen

Door fietsers op de rijbaan voor autoverkeer te laten rijden, kan het fietspad tijdelijk worden opgeheven. De ruimte die vrijkomt is dan beschikbaar voor voetgangers. In onderstaande publicaties vindt u meer informatie over deze maatregel.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 17)

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 19)

Delftse Tegels: Samen ruimte maken – Gemeente Delft (p. 15)Download

Voetgangers naar rijbaan verplaatsen

Geef voetgangers toestemming om van de rijbaan gebruik te maken. Hierdoor krijgen voetgangers extra ruimte. Auto- en/of OV- en/of fietsverkeer wordt dan verboden. Lees voor toelichting de aangegeven pagina’s in de volgende publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 20,21)

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 19)

Delftse Tegels: Samen ruimte maken – Gemeente Delft (p. 15,16)Download

Shared Space

Geeft voetgangers toestemming om gebruik te maken van de rijbaan, waarbij auto- en of fietsverkeer blijft toegestaan. Er ontstaat een zogenoemde ‘shared space’. Het begrip ‘shared space’ wordt uitgelegd in onderstaande publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 19)

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 19)

Delftse Tegels: Samen ruimte maken – Gemeente Delft (p. 14)Download

Zebrapaden aanbrengen of verbreden

Op drukke oversteekplaatsen kan het zebrapad (waar mogelijk) worden verbreed, zodat er meer ruimte ontstaat voor overstekende voetgangers. Hierdoor komen zij minder snel in conflict met elkaar.

Op drukke oversteek locaties waar nog geen zebramarkering aanwezig is, kan zebramarkering worden aangebracht. Hierdoor hebben voetgangers voorrang op kruisend verkeer en worden de wachttijden korter. Lees de publicaties Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs en Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 20) voor meer informatie over de maatregel.

Tijdelijke loopstroken aanbrengen op de rijbaan

Voetgangers kunnen extra ruimte krijgen door middel van het aanbrengen van tijdelijke loopstroken op de rijbaan. Dit kan door middel van het aanbrengen van een gele doorgetrokken streep en een verkeersbord. Vanwege het ontbreken van een fysieke scheiding tussen voetgangers en het gemotoriseerde verkeer is het wenselijk de maatregel te combineren met een tijdelijke verlaging van de maximumsnelheid naar 30 km/uur.Het aanbrengen van loopstroken op de rijbaan wordt besproken in Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 19).

Overige publicaties met betrekking tot het meer ruimte geven van voetgangers:

Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W

Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 22)

Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid

Consequenties 1,5 m samenleving voor verkeersmaatregelen bij wegwerkzaamheden – CROW

Corona impact voor fietsers en voetgangers – XTNT

Bezoekersdrukte monitoren

Monitoring van de drukte is een belangrijke randvoorwaarde voor veel maatregelen. Bij profielaanpassingen en wijzigingen aan verkeerslichten is het nodig om de hoeveelheid autoverkeer te monitoren. Maatregelen die nu mogelijk zijn door de fors afgenomen hoeveel autoverkeer, zijn wellicht bij toenemende hoeveelheid autoverkeer niet meer mogelijk. Hierdoor bestaat de kans dat maatregelen moeten worden teruggedraaid of aangepast. Meer over het monitoren van de bezoekersdrukte kunt u lezen in onderstaande publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 68)

Drukte monitor – Gemeente Utrecht

Trottoir vrijmaken van objecten

Trottoirs worden zoveel mogelijk vrijgemaakt van objecten of objecten worden verplaatst, zodat er zoveel mogelijk effectieve loopruimte beschikbaar is. Aan winkeliers kan gevraagd worden geen borden of uitstallingen op straat neer te zetten. Daarnaast kan in drukke straten worden overwogen om straatmeubilair te verwijderen dat door de omvang en/of positie bezoekers dwingt elkaar te dicht te benaderen. Het advies is om zitplekken te behouden, als rustplaats voor ouderen en mensen die vanwege een chronische of tijdelijke beperking niet lang kunnen lopen. In onderstaande documenten worden de verschillende mogelijkheden besproken.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 15)

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16,18)

Delftse Tegels: Samen ruimte maken – Gemeente Delft (p. 11)Download

Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W

Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 22)

Drukknoppen verwijderen bij verkeerslichten

De kans op besmetting via drukknoppen bij verkeerslichten is zeer gering. Indien er de wens is risico op besmetting via de drukknop uit te sluiten kunnen de volgende maatregelen worden genomen:

  • Aanbrengen knoppen die met de elleboog of voet in te drukken zijn;
  • Vervangen drukknoppen door infrarood detectie;
  • Verwijderen of buiten werking stellen van drukknoppen.

De volgende publicaties lichten de maatregel toe.

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 22)

Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid

Fietspaden/-stroken verbreden

FIeters in Nederland

Bij fietsstroken die naast een rijbaan liggen, is er vaak voldoende ruimte voor fietsers om via de rijbaan in te halen. Vanwege de 1,5 meter regel zouden fietser meer gebruik kunnen gaan maken van de rijbaan. In dit geval kan het wenselijk zijn de snelheid van het gemotoriseerde verkeer te verlagen naar maximaal 30 km/uur. In aanvulling daarop kan het raadzaam zijn de automobilisten te attenderen op het toegenomen aantal fietsers dat gebruik maakt van de rijbaan. Daarnaast is een optie om (indien mogelijk) de fietsstrook tijdelijk te verbreden, zodat er op een veilige manier afstand gehouden kan worden. De maatregel wordt toegelicht in de volgende publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 29)

Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid

Consequenties 1,5 m samenleving voor verkeersmaatregelen bij wegwerkzaamheden – CROW

Corona impact voor fietsers en voetgangers – XTNT

Opstelstroken fietsers en voetgangers verruimen

FIeters in Nederland

Door de 1,5 meter regel zijn de huidige opstelstroken voor fietsers en voetgangers veelal te klein. Minimaal het dubbele aantal vierkante meters is nodig voor fietsers om zich met voldoende afstand tot andere fietsers op te stellen. De opstelruimtes kunnen worden verruimd door een naastgelegen rijstrook aan het autoverkeer te onttrekken. Voor voetgangers bestaat vaak de optie om het naastgelegen fietspad aan hen ter beschikking te stellen en de fietsers te verplaatsen naar de rijbaan.

Het verruimen van de opstelruimte kan ook worden gerealiseerd door de vluchtheuvel te betrekken bij de opstelruimte. Om deze te betrekken zijn vaak grote infrastructurele aanpassingen noodzakelijk. Een eenvoudigere maatregel is de te houden afstand aangeven door middel van markering. In onderstaande publicaties leest u meer over het verruimen van opstelstroken voor fietsers en voetgangers.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 33)

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 20)

Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid

Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs

Delftse Tegels: Samen ruimte maken – Gemeente Delft (p. 21)Download

Verkeerslichten aanpassen of uitschakelen

Kruispunten zijn wachtruimtes binnen de openbare ruimte. Lange wachttijden bij verkeerslichten zorgen ervoor dat fietsers en voetgangers voor een langere tijd dicht op elkaar staan. Door de regeling van verkeerslichten aan te passen of zelfs helemaal uit te schakelen kan dit mogelijk worden beperkt. De volgende publicaties lichten de maatregel toe of bespreken de verschillende mogelijkheden.

Vijf tips voor slimmere afstelling verkeerslichten – Marcel Kant

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 22,23,31 & 32)

Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 21)

Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W

>