Communiceren en in communicatiemateriaal voorzien

Heldere communicatie over afspraken en communicatie-uitingen gericht op gedragsverandering zijn noodzakelijk om het pakket aan maatregelen succesvol door te voeren. In aansluiting op brede communicatie op rijks- en gemeenteniveau kunnen ook middelen worden ingezet om gewenst gedrag bij lokale knelpunten te stimuleren. Opties daarbij zijn het gebruik van tekstkarren, billboards, borden, pijlen/lijnen/markeringen op de bestrating, stickers etc. In onderstaande publicaties vindt u meer informatie over deze maatregel.

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 8)

Toolkit ‘Verantwoord onderweg’ – Rijksoverheid

Toolkit ‘verantwoord naar school’ – Rijksoverheid

Corona impact voor fietsers en voetgangers – XTNT


Gedragsregels communiceren (fietsers op smalle fietspaden)

Op smalle fietspaden (<2,50 meter) kan een inhaalverbod worden gecommuniceerd om fietsers erop te attenderen dat het bij inhalen niet mogelijk is om 1,5 meter afstand te bewaren. Op andere locaties, zoals bij kruispunten, kan het attenderen op afstand houden een goede maatregel zijn. Om deze maatregelen effectief te laten zijn moet dit worden gecombineerd met een brede communicatiecampagne gericht op gedragsbeïnvloeding. Een toelichting op deze maatregel wordt gegeven in de volgende publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 34)


Buitenspeelregels communiceren

De branchevereniging Spelen & Bewegen heeft een communicatiepakket voor gemeenten gepubliceerd met 8 spe(e)lregels voor samen spelen op speelplekken. Met het communicatiepakket kunnen deze spe(e)lregels eenvoudig worden gecommuniceerd. In de publicatie Spe(e)lregels voor speelplekken – branchevereniging Spelen en bewegen leest u meer over buitenspeelregels.


Overige publicaties met betrekking tot communicatie:

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 69)

Ervaringen van de communicatie afdeling – Gemeente Katwijk

Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W

Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 23)

Toolbox duurzame mobiliteit – Vlaamse Overheid

Verantwoord blijven reizen in het openbaar vervoer – Ministerie van I&W (p. 8)

Checklist ‘Parkeren in de 1,5 meter samenleving’ – Spark

Nieuwe route implementeren

Eenrichtingsverkeer voetgangers

Om conflicten tussen tegemoetkomende voetgangers te voorkomen, kan eenrichtingsverkeer worden ingesteld. Een belangrijke voorwaarde is dat er voor de tegenrichting een goede alternatieve route beschikbaar is.  Daarnaast is eenrichtingsverkeer voor bewoners en bezoekers tegen natuurlijk en zal niet door iedereen worden geaccepteerd. Er moet dan ook voor worden gezorgd dat de omleidingen kort zijn en dat men goed wordt geïnformeerd. Meer informatie over de maatregel is te vinden in de volgende publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 16)

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16)


Scheiden verkeersstromen

Om drukte, in bijvoorbeeld winkelstraten, in goede banen te leiden, kan een winkelstraat in tweeën worden gedeeld. Doe dit alleen als er aan beide zijden voldoende ruimte is om twee stromen elkaar te laten passeren. Met markering wordt de looprichting aangegeven.

Daarnaast is het mogelijk, als een voetgangersstraat behalve door bestemmingsverkeer ook wordt gebruik door doorgaand voetgangersverkeer, de doorgaande stroom via een andere route te faciliteren. Indien hier niet voldoende ruimte voor aanwezig is, kan hiervoor wellicht ruimte worden gemaakt door de ruimte voor autoverkeer, fietsverkeer of geparkeerde auto’s anders te benutten. Zie daarvoor ook de maatregel ‘Voetgangers meer ruimte geven’. Onderstaande publicaties richten deze maatregel toe.

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16)


Rechts aanhouden

Voetgangers en/of winkelend publiek kan gevraagd worden om zoveel mogelijk rechts aan te houden. Dit kan ondersteund worden met bijvoorbeeld stickers, belijning of borden. Zie voor meer informatie Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16).


Schoolpleinen

Het schoolplein wordt ingericht in banen om voetgangers, op afstand van elkaar, te laten doorstromen. De publicatie Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs geeft hierover meer uitleg.


Oversteekplekken markeren

Indien een winkelstraat in tweeën is gedeeld en met markering de looprichting is aangegeven, moeten oversteekpunten worden aangegeven bij iedere kruising, zijstraat en om de 25 meter. Hiermee wordt voorkomen dat bezoekers noodgedwongen de doorgetrokken streep moeten oversteken. In Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 22) wordt deze maatregel besproken.


Overige publicaties met betrekking tot het implementeren van nieuwe routes:

Ervaringen van de communicatie afdeling – Gemeente Katwijk

Consequenties 1,5 m samenleving voor verkeersmaatregelen bij wegwerkzaamheden – CROW

Corona impact voor fietsers en voetgangers – XTNT

Voorlopig protocol: Opstart voortgezet onderwijs – CNV Onderwijs, AoB,FvOv en VO-raad

Corona legt nog meer druk op de binnenstad: wat zijn slimme (tijdelijke) maatregelen? – Brainport Smart Mobility

Verantwoord blijven reizen in het openbaar vervoer – Ministerie van I&W

Fietsers weren uit voetgangersgebieden

In parken, op pleinen en in voetgangersgebieden kunnen conflicten ontstaat tussen fietsers en voetgangers. Zeker nu 1,5 meter afstand moet worden gehouden. Het (gedeeltelijk) afsluiten van parken, pleinen en/of voetgangersgebieden voor fietsers kan meer veilige ruimte bieden voor recreatie en verblijven. Meer informatie over de maatregel vindt u in onderstaande publicaties.

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving, CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16)

Toolbox duurzame mobiliteit, Vlaamse Overheid


Parkeren buiten de parkeervoorzieningen verbieden

Fietsen die buiten de rekken of vakken geparkeerd staan, kunnen het trottoir versperren. In drukke winkelstraten kan dat extra knelpunten opleveren. Het (tijdelijk) verbieden van fietsparkeren op trottoirs of tegen gevels zorgt voor meer obstakelvrije ruimte voor de voetganger. Bij het verbieden van gestalde fietsen is het van belang dat er niet op al te grote afstand (tijdelijke) fietsparkeervoorzieningen worden gerealiseerd, bijvoorbeeld op parkeervakken of in zijstraten. Deze maatregel wordt besproken in de volgende publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte, Gemeente Amsterdam (p. 25)

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving, CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16)


Rijdende fietsen verbieden

Om conflicten tussen fietsers en voetgangers te voorkomen kan men het rijden met fietsen op sommige locaties verbieden. Er dient wel een alternatieve route aangeboden te worden. De volgende publicaties lichten deze maatregel toe.

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving, CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16)


Fietsenstallingen inrichten aan de rand van het centrum of in zijstraten

Als er een verbod wordt ingesteld voor fietsen in voetgangersgebieden, moeten er (tijdelijke) stallingsvoorzieningen worden gerealiseerd aan de randen van deze voetgangersgebieden. In Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit, Ministerie van I&W wordt deze maatregel besproken.


Overige publicaties met betrekking tot het weren van fietsers uit voetgangersgebieden:

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte, Gemeente Amsterdam (p. 56)

Checklist ‘Parkeren in de 1,5 meter samenleving’ – Spark

Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit, Ministerie van I&W

Scenario’s opstellen voor drukke dagen

Op drukkere dagen kan een coördinatieteam binnenstad worden ingericht. In dit team zit een crowd-management coördinator, een coördinator Toezicht en Handhaving, de politie en eventueel een vertegenwoordiger van de begeleiders/stewards. In dit team wordt periodiek informatie uitgewisseld en wordt, waar nodig, de aanpak bijgestuurd. In de publicatie Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W vindt u een toelichting op de maatregel.

Begeleiders/stewards inzetten

Wanneer knelpunten zich alleen op drukke piekmomenten voordoen, kan de inzet van begeleiders helpen om te stimuleren dat mensen zich zo gaan gedragen dat de 1,5 meter regel kan worden nageleefd. Daarnaast draagt het bij aan de effectiviteit van andere genomen maatregelen. Lees onderstaande publicaties voor meer informatie.

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16)

Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 26)

Verantwoord blijven reizen in het openbaar vervoer – Ministerie van I&W (p. 15)


Verkeersregelaars inzetten

De inzet van verkeersregelaars kan ondersteunend zijn bij tijdelijke maatregelen op straat, zoals het op piekmomenten afsluiten van rijbanen voor autoverkeer, fietspaden of parkeervoorzieningen. In de publicatie Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 20) wordt het inzetten van verkeersregelaars besproken.


Overige publicaties met betrekking tot het inzetten van begeleiders/stewards:

Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W

Handreiking signing & routing, – DOVA (p. 1)

Voorlopig protocol: Opstart voortgezet onderwijs – CNV Onderwijs, AoB,FvOv en VO-raad

Marktopzet anders indelen

Markten zijn een belangrijk onderdeel van de stedelijke economie en van het stedelijk leven. Er moet worden voorkomen dat er door drukte groepsvorming ontstaat.  Dit kan mogelijk worden voorkomen door het marktterrein te vergroten of door een marktterrein op meer dagen van de week te gebruiken. Daardoor kunnen zowel bezoekers als de marktondernemers beter worden gespreid. Meer informatie over deze maatregel vindt u in onderstaande publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam

Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs

Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 22)


Micromarkten

Het organiseren van micromarkten tijdens de lockdown kan bijdragen aan het voorkomen van een grote concentratie aan mensen. Het is een alternatief voor de grote gecentraliseerde versmarkt, in de vorm van een netwerk van hyper lokale micromarkten. Door de markt naar de mensen toe te brengen worden verplaatsingen naar de binnenstad voorkomen. Het begrip micromarkten komt aan bod in de publicatie Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs.

Bezoekersdrukte monitoren

Monitoring van de drukte is een belangrijke randvoorwaarde voor veel maatregelen. Bij profielaanpassingen en wijzigingen aan verkeerslichten is het nodig om de hoeveelheid autoverkeer te monitoren. Maatregelen die nu mogelijk zijn door de fors afgenomen hoeveel autoverkeer, zijn wellicht bij toenemende hoeveelheid autoverkeer niet meer mogelijk. Hierdoor bestaat de kans dat maatregelen moeten worden teruggedraaid of aangepast. Meer over het monitoren van de bezoekersdrukte kunt u lezen in onderstaande publicaties.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 68)

Drukte monitor – Gemeente Utrecht

Recreatie spreiden en reguleren

Niet alle recreatieruimtes zijn even bekend of geliefd. Hierdoor zijn sommige recreatieruimtes erg druk, terwijl er elders nog volop ruimte is voor een wandeling, een fietstocht of om te verblijven. Het spreiden van de recreatiedruk over alle recreatieve ruimte in de stad zorgt dat iedereen voldoende ruimte heeft. Dit kan worden uitgevoerd door een online campagne, het uitstippelen van recreatieve routes en/of het plaatsen van bebording/grondmarkering op zeer drukke plekken om alternatieven in de buurt aan te geven.

Daarnaast kan ongebruikte ruimte worden geactiveerd door meer ruimte te maken voor recreanten. De eerste stap is het aantrekkelijker inrichten van de ruimte, door bijvoorbeeld het plaatsen van zitelementen of bakken met bomen en groen. Een andere optie is het actiever programmeren van de ruimte, door bijvoorbeeld het faciliteren van culturele activiteiten voor kinderen en volwassenen, het organiseren van tijdelijke tentoonstellingen of het aanbieden van sportieve activiteiten. De volgende publicaties vertellen meer over het spreiden en reguleren van recreatie.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 55, 59)

Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs

Toegang doseren en controleren

Toegangscontrole en gedoseerde toegang tot plekken waar het te druk kan worden, draagt bij aan het controleren van bezoekersstromen. Deze maatregel vergt veel inzet van handhavers en er dient rekening te worden gehouden met wachtplekken voor opvangcapaciteit. Het doseren van de toegang als maatregel wordt besproken in de onderstaande publicaties.

Coronamaatregelen in de openbare ruimte – College van Rijksadviseurs

Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W

Verantwoord blijven reizen in het openbaar vervoer – Ministerie van I&W (p. 15)

Checklist ‘Parkeren in de 1,5 meter samenleving’ – Spark

Voorlopig protocol: Opstart voortgezet onderwijs – CNV Onderwijs, AoB,FvOv en VO-raad

Trottoir vrijmaken van objecten

Trottoirs worden zoveel mogelijk vrijgemaakt van objecten of objecten worden verplaatst, zodat er zoveel mogelijk effectieve loopruimte beschikbaar is. Aan winkeliers kan gevraagd worden geen borden of uitstallingen op straat neer te zetten. Daarnaast kan in drukke straten worden overwogen om straatmeubilair te verwijderen dat door de omvang en/of positie bezoekers dwingt elkaar te dicht te benaderen. Het advies is om zitplekken te behouden, als rustplaats voor ouderen en mensen die vanwege een chronische of tijdelijke beperking niet lang kunnen lopen. In onderstaande documenten worden de verschillende mogelijkheden besproken.

Menukaart tijdelijke maatregelen openbare ruimte – Gemeente Amsterdam (p. 15)

Maatregelen voor de stedelijke mobiliteit in de 1,5 meter samenleving – CROW-Fietsberaad, Tour de Force, Platform lopen en GMNI (p. 16,18)

Gemeentelijke monitor: Maatregelen Covid-19 & Mobiliteit – Ministerie van I&W

Handreiking Crowdmanagement – VNG (p. 22)

>