Auteur: Barbara Hasselaar

Op donderdag 23 september zijn tijdens de VNG-bijeenkomst over vrijetijdhotspots weer leerzame ervaringen uitgewisseld op het gebied van bezoekersmanagement. De belangrijkste thema’s die in de sessie zijn besproken zijn het betrekken van bewoners in het nemen van maatregelen, de impact van drukte op de natuur en het loslaten van de afstandsnorm.

Participatietraject: Verantwoord op Weg!

Het Heuvelland in Zuid-Limburg is in trek bij toeristen en zag een toename in aantallen recreanten en toeristen. Niet alleen het verblijf of het bezoeken van een bepaalde hotspot, maar ook de tocht erdoorheen is een beleving op zich. Dit brengt veel bezoekers op fietsen en motoren naar het gebied. De bewoners ervaren door deze bezoeken vooral veel geluidsoverlast, maar het toerisme is een belangrijke inkomstenbron voor het gebied. Dat brengt een lastige uitdaging met zich mee. Daniëlla Maschino, projectleider ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Vaals, deelde tijdens de sessie de meest recente ervaringen met het betrekken van bewoners in het oplossen van de overlast door middel van het participatietraject: Verantwoord op weg!.

‘Het betrekken van bewoners en gebruikers van het Heuvelland is belangrijk om de plank niet mis te slaan in de uitvoering. Zij zijn onderdeel van het probleem en dus ook onderdeel van de oplossing.’ Met 80 deelnemers hebben zij de overlastproblematiek bespreekbaar gemaakt door steeds het ‘landschap’ als belangrijkste waarde te nemen. Landschap is belangrijk voor zowel de bewoners als voor de ondernemers in de toeristensector en daarmee de gedeelde waarde.

Burgers betrekken, hoe?

Een dilemma in het betrekken van bewoners is dat deze participatie ook extra verwachtingen oproept. Tot in hoeverre mogen bewoners meebeslissen? Hoe koppel je aan ze terug wat je met hun input hebt gedaan? Hoe zorg je ervoor dat je als overheid wel aan het roer blijft in de besluitvorming, en zorg je er ondertussen voor dat degenen die zich hebben ingezet het gevoel krijgen dat ze serieus genomen zijn?

Het bemiddelen tussen verschillende belangen kan een intensief proces zijn waarbij er soms een overheid nodig is die de knopen doorhakt. Verschil in opvatting tussen bewoners en overheid zorgt soms voor strubbelingen. Alles laten handhaven of wegen afsluiten is niet altijd mogelijk. Dat hebben ze in het Heuvelland ook ondervonden: handhaving op wegen die werden uitgesloten voor verkeer zorgde ervoor dat iedereen bestemmingsverkeer werd. Zie maar te handhaven wie een brief op de post doet of op bezoek gaat in recreatiegebied. Het participatietraject Verantwoord op Weg! zet daarom in op tijdelijke verkeersbesluiten die steeds weer worden geëvalueerd. ‘We kijken naar de gevolgen. Het afsluiten van wegen is geen doel, overlast beperken wel’.

Wendbaar zijn in een oplossing brengt ook uitdagingen mee. Soms is de oplossing erger dan de kwaal. We bespraken het voorbeeld waarin motorrijders door het afsluiten van wegen juist sluiproutes nemen door de omliggende dorpen. Het bijstellen van deze overlast kan zorgen voor een opéénstapeling van maatregelen.

Het traject in het Heuvelland is nog lang niet afgerond, de maatregelen worden uitgewerkt, er wordt samenwerking gezocht met de provincie en omliggende gemeenten en na evaluatie start het traject weer opnieuw.

Blijven leren

De gemeente Den Haag is als grote stad en badplaats 1,5 jaar intensief bezig geweest met bezoekersmanagement vanwege corona. Met name veiligheid en mobiliteit zijn nu nog punten waarop gestuurd blijft worden. Iedere mooie dag zorgt direct voor een grote piek aan verkeer richting Scheveningen. Den Haag ondervond dat als je ‘Scheveningen strand’ zoekt op Google Maps, je automatisch wordt verwezen naar een stukje van de Strandweg waar de meeste overlast wordt ondervonden. Dit heeft de gemeente ook kritisch naar eigen verwijzingen doen kijken. Want ook de borden langs de weg droegen hieraan bij. Het is erg waardevol voor een gemeente om de routes richting hotspots te analyseren.

Impact van drukte op de natuur

Mensen in de natuur laten een voetafdruk achter van hun bezoek. Dat kan zelfs zover gaan als luiers tot blikjes frisdrank die op de grond worden gegooid. De deelnemers zien wel dat sinds de heropening van winkels, horeca en andere vrijetijdssectoren de druk in de natuurgebieden weer iets is afgenomen. De verantwoordelijkheid om de impact minimaal te houden ligt bij de bezoekers zelf. Het eiland Ameland werd hierbij als voorbeeld genoemd. Zij communiceren actief middels de fatsoenscampagne Welkom in onze wereld naar bezoekers dat zij op het eiland elkaar vriendelijk begroeten en waar nodig de hond aan de lijn houden. Dat heeft niks te maken met promotie van het gebied, maar met de leefbaarheid op het gebied. Actieve communicatie gericht op wat je moet doen en waarom, eerder dan het aanhalen van regels, lijkt hier een goed middel voor te zijn.

Wel of geen afstandsnorm

Vanaf 25 september 2021 is de afstandsnorm niet meer van kracht. Dat is na 1,5 jaar een behoorlijke stap richting het oude normaal. Maar onvoorspelbaar als het virus is, houden we dan wel rekening met de kans dat de afstandsnorm terugkomt?

Gemeente Wassenaar adviseert bezoekers elkaar de ruimte te gunnen en blijft dit communiceren. Ze verplichten daarmee niks, maar willen daarentegen niet ineens uit noodzaak de maatregel weer opdringen en alles plots bijschakelen. Gemeente Den Haag: ‘wij blijven alert en houden geen winterslaap’. De corona-informatieborden gaan in de opslag, waarvan een deel zelfs voor het historisch archief is. Waar deze borden hopelijk voorgoed kunnen blijven. De projectgroep opgericht om drukte te beheersen in de coronatijd zal niet worden opgeborgen en krijgt een vaste plek in Den Haag. Het vervallen van de afstandsnorm zal veel meer ruimte geven. Mensen schakelen snel weer naar het oude normaal.  ‘We hopen dat mensen eerder zelf de beslissing maken over wat ‘té druk’ is en dat niet altijd de overheid deze keuze hoeft te maken’.

De volgende VNG-bijeenkomst zal op 23 november 2021 plaatsvinden via 10:00 – 12:00 uur. Wil je hierbij zijn, of wens je op de hoogte gehouden te worden? Meld je dan aan bij info@esi.email

Op dinsdag 24 augustus van 10:00 – 12:00 uur organiseert het Event Safety Institute een extra online VNG-rondetafelbijeenkomst over druktebeheersing bij vrijetijdhotspots.

Dit is een vervolg op de eerder georganiseerde sessies in januari, april en juni van dit jaar. De sessie staat in het teken van het delen van gemeentelijke ervaringen en vraagstukken.
Midden in de vakantieperiode wordt er teruggeblikt op de drukte die achter ons ligt en gekeken naar de drukte die ons nog te wachten staat. Daarnaast zal Bastiaan Overeem van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) de macro-ontwikkelingen en verwachtingen over het toerisme in Nederland met ons delen. Zijn er nog punten in de agenda die je zou willen toevoegen? Laat het ESI dan weten per mail.

Ben je werkzaam bij een gemeente en wil je er (weer) bij zijn?
Geef je dan op via info@esi.email.

Het RIVM heeft een memo opgesteld: ‘Veilig op vakantie, gedragsinzichten voor beleid en communicatie’.

Nu de coronamaatregelen zijn versoepeld zullen veel Nederlanders in de zomer naar vakantieoorden in binnen- en buitenland reizen. Maar hoe kun je zo veilig mogelijk op vakantie en het risico op besmetting en verspreiding van het virus laag houden? In de memo ‘Veilig op vakantie’ zijn aandachtspunten vanuit gedragsperspectief verzameld voor beleid en communicatie om Nederlanders hierover zo goed mogelijk te kunnen adviseren. Ook geven we handvatten voor communicatie.

Deze memo combineert de inzichten van verschillende onderzoeken (uitgevoerd door de RIVMRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Corona Gedragsunit en door anderen) over hoe men in de zomer van 2021 vakantie wil vieren en hoe men dit het afgelopen jaar deed. We maken onderscheid in 5 gedragsstappen:

• oriëntatie op bestemming
• vooraf afspraken maken
• voorbereiden op vertrek
• naleving onderweg en op locatie
• naleving bij thuiskomst

We beschrijven welke aanknopingspunten er zijn voor beleid en communicatie om ondersteuning te bieden voor een veilige vakantie.

Download hier de memo

Bron: RIVM.nl

Dinsdag 15 juni vond de derde VNG-rondetafelbijeenkomst plaats over druktebeheersing in binnensteden in coronatijd. Aan de hand van recente mediaberichten kwam het gesprek op gang over de huidige staat van de coronacrisis in de binnensteden. Het algemene beeld: in veel steden is het inmiddels flink druk, maar het leidt niet tot excessen. Drukte lijkt zich inmiddels behoorlijk goed te spreiden over winkels, terrassen en parken.

Effectievere aanpak
De aanpak van druktebeheersing is in dit coronajaar steeds effectiever geworden. Partners binnen en buiten de gemeente zijn elkaar steeds beter gaan vinden. Waar in het begin soms bleek dat maatregelen elkaar in de weg zaten, wisten verschillende afdelingen van de gemeenten elkaar gaandeweg steeds beter vooraf te vinden voor de nodige afstemming.

Een resultaat van de corona-aanpak is dat de parken bij het binnenstadmanagement beter in beeld zijn gekomen. Zo heeft de stad Utrecht drie stedelijke parken nu goed in beeld en is er inzet van toezicht, met een opschalingsmodel naar handhaving. De inzet was eerst tot 21:00u en moest daarna worden uitgebreid tot 23:00u. Dit had weer alles te maken met de langere openstelling van terrassen; toen deze tot 22:00u open mochten zag men dat een deel van de bezoekers daarna nog het park in trok. De algemene les ten aanzien van het waarborgen van de openbare orde is: kort erop zitten helpt goed.

Het wachtrijmanagement is een punt van aandacht geweest na de heropening van de winkels. In vele steden ontstonden er lange wachtrijen. In eerste aanleg was de norm voor winkelbezoek 1 persoon per 25m2 en dat zorgde voor flinke wachtrijen, die ook op straat de doorstroming konden blokkeren. Toen deze norm werd bijgesteld naar 10m2 per klant verdwenen de meeste wachtrijen. Een aantal winkels blijft door hun beleid wachtrijen veroorzaken. Het gaat deels om bepaalde winkelketens die in iedere stad dezelfde problemen veroorzaken; is dit soms een bewuste strategie om aandacht te trekken? Als het niet lukt om dit met goed bedoelde adviezen op te lossen, is handhaving soms ook nodig. Utrecht is al overgegaan tot het uitreiken van een brief met een aankondiging van een last onder dwangsom. Ook kan soms effectiever worden opgetreden als een private eigenaar van een winkelcentrum zijn huurder dreigt een sanctie op te leggen.

Gelukkig lukt het over het algemeen steeds beter om goede afspraken te maken met winkeliers. Dit gebeurt doorgaans door samen op te trekken met centrummanagement en de winkelierscollectieven. Zo kunnen gezamenlijke plannen worden gemaakt zoals het werken met eenduidig gestylde wachtrijen.

Bezoekersgedrag
Veel meer mensen zijn door de coronatijd naar buiten getrokken om er een ommetje te maken of te sporten. Meer buiten vertoeven kan leiden tot meer hinder en overlast, maar dit lijkt tot op heden mee te vallen. Wel is er een stijgend aantal meldingen over de buitenruimte, zo gaf Stadswerk aan. Veel mensen maken hun ommetje in de eigen wijk en dat vergoot de sociale controle. In die zin kan dit bijdragen aan een veiligere wijk.

In maart hield Maak Samen Ruimte met de gemeente Nijmegen een bijeenkomst over de verwachtingen van het gedrag van de terugkerende bezoeker na heropening van de terrassen en winkels. Het leidde ook nog tot een praktische handreiking.

Het beeld over de gedragingen van bezoekers van de binnenstad is inmiddels vrij genuanceerd. Algemeen wordt erkend dat bezoekers zich vrijer gedragen en sommigen in winkels bewust het mondkapje niet meer opzetten. Maar echte excessen blijven uit. De verwachting is dat het niet meer willen houden aan de basismaatregelen zal toenemen naarmate meer mensen gevaccineerd worden.

Toch zien de druktemanagers van de steden dat de meeste binnenstadbezoekers zich nog wel netjes aan de (tijdelijke) regels houden. Breda merkt minder frustratie in de binnenstad als gevolg van de versoepelingen. Al gaan lang niet alle parkbezoekers nu naar een terras, er is minder spanning voelbaar dan voor de versoepelingen. Binnenstadbezoekers reageren echter wel op het kabinetsbeleid: wanneer versoepelingen al worden aangekondigd nemen velen er een voorschot op.

Handhaving moeilijk
Gemeenten ervaren dat het handhaven van de landelijke coronaregels steeds problematischer is. Een van de deelnemers gaf aan dat het steeds moeilijker uit te leggen is waarom het één wel mag en het ander niet. Toezichthouders hebben behoefte aan duidelijke kaders en die kunnen ze hen op basis van het kabinetsbeleid steeds minder goed bieden. Zij concentreren zich daarom in de handhaving op de regels die het meest logisch uitlegbaar zijn.

Toeristen komen
Vanuit het NBTC kwam het beeld dat Nederlandse gemeenten zich mogen verheugen op terugkeer van het toerisme. Dit zal voorlopig met name vanuit landen om ons heen zijn: België, Duitsland en Frankrijk. Nederland zit minder in de gevarenzone en dus kan het weer druk worden met ooster- en zuiderburen op de stranden en in de toeristische steden en dorpen. De Nederlander viert deze zomer ook nog massaal vakantie in eigen land en dus zal er aandacht nodig zijn voor de drukte die deze combinatie kan gaan veroorzaken.

Blijvende aandacht
Vanuit ESI kwam de vraag of gemeenten merken dat de parken en andere recreatielocaties in de stad nu blijvend drukker worden bezocht dan voor corona. Het kan immers zo zijn dat bepaalde bewoners de parken hebben ontdekt en er naartoe blijven gaan. Dit wordt deels wel herkend. Gemeente Amsterdam zet bijvoorbeeld de komende periode extra toiletten in de parken, zo bleek uit mediaberichten. Breda wil ook recreatief bezoek goed blijven faciliteren, maar wil uitdrukkelijk niet regulerend blijven optreden als dat niet meer nodig is. Anderzijds moeten we met elkaar oppassen dat we niet moeten denken dat het voor corona allemaal prima in orde was. Utrecht merkt met name in de avonden veel overlast van wildplassen; kennelijk hebben de parkbezoekers dan niet meer de energie om naar een toiletgebouw te lopen. De gemeente plaatst daarom in ieder geval nog tijdelijk extra toiletten.

Jeugd
In de gemeente Breda wordt momenteel hard nagedacht over hoe om te gaan met problematische jeugdgroepen. Deze hebben de afgelopen periode een aantal stevige aanvaringen gehad met handhavers en politie. Als gemeente wil je ze het liefst op een plek waar ze geen overlast veroorzaken maar waar je wel zicht op ze hebt, maar welke plekken zijn dit en hoe verleid je ze daarheen te gaan?

Toekomst
Betrokkenen willen graag lessen trekken uit de coronatijd die waardevol zijn voor de toekomst. Hoe kan de openbare ruimte nog beter worden beheerd als een veilige plek die prettig is om in te wonen, werken en recreëren?

Die vraag is nog niet heel eenvoudig te beantwoorden. Een van de deelnemers gaf aan dat er nu een operationeel plan binnenstad is waarvan een deel waarschijnlijk niet snel meer gebruikt wordt en een deel wellicht wel vaker zal worden toegepast. Bijvoorbeeld de inzet van city hosts op drukke dagen. En vanuit Utrecht werd aangegeven dat het in het wildeweg overal parkeren van fietsen in de binnenstad waarschijnlijk blijvend verleden tijd is. Ook aandacht voor het wegnemen van obstakels uit drukke looproutes blijft erin zitten. Het lijken dan ook vooral designmaatregelen die blijven, af en toe aangevuld met management op de drukke dagen.

Komende tijd zal het NBTC zich met de VNG en ESI inzetten om de lessen van bezoekersmanagement van ruim een jaar coronatijd te bundelen en te delen als ‘legacy’ voor de toekomst. Immers hadden al diverse steden en dorpen te maken met flinke drukte voor corona. De noodzaak om bezoekersstromen actief te managen heeft veel waardevolle inzichten opgeleverd die zullen worden gebundeld en actief zullen worden uitgedragen.

Voor de binnensteden kwam met deze rondetafelsessie een einde aan een actief netwerk waarin ervaringen konden worden gedeeld. Deelnemers gaven aan dit netwerk graag in stand te houden zodat het kan worden geactiveerd wanneer nodig. ESI zal met de VNG bekijken hoe dit naar de toekomst toe kan worden geborgd. 

Donderdag 3 juni kwamen gemeenten online bijeen voor een rondetafelbijeenkomst bezoekersmanagement op vrijetijdshotspots. Dit lerende netwerk bewees opnieuw haar waarde in het delen van nieuwe inzichten.

De rondetafels zijn door de VNG opgezet en worden begeleid door het Event Safety Institute. Naast vrijetijdshotspots vonden de afgelopen maanden ook rondetafelbijeenkomsten plaats over druktebeheersing in binnensteden en op evenementen. De directe aanleiding waren de bijzondere omstandigheden van de COVID-19 pandemie en alle tijdelijke maatregelen hieromheen. De samenleving werd door deze tijdelijke regels min of meer één groot crowd management-vraagstuk. De VNG wil graag lerende netwerken faciliteren. Het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) sloot hier ook bij aan. Ook daar staat bezoekersmanagement hoog op de agenda, want door toenemend toerisme is het van belang om de bezoekersbeleving in balans te houden met leefbaarheid en veiligheid.

Aardig op orde
In een actualiteitenronde langs de deelnemers gaven verschillende gemeenten aan het bezoekersmanagement inmiddels behoorlijk georganiseerd te hebben. Groningen heeft het werken met een stoplichtmodel (scenario groen-oranje-rood) overgenomen en gebruikt dat onder meer om de inzet van handhaving af te stemmen op de ernst van de drukte in de stad. Zeeland zet toezichthouders in als fysieke sensoren van drukte en sfeer, in combinatie met dronetoezicht. Ommen heeft een goede afstemming weten te bereiken met de partners in de regio. Op het gebied van toezicht en handhaving wisselen ze best practices uit. Ook ondersteunen zij elkaar met extra toezicht op piekmomenten. Arnhem gaf ook aan dat de samenwerking in de loop der tijd steeds meer is verbeterd en daarmee ook het begrip voor elkaar. Ook het iedere maandagmorgen met elkaar delen van het beeld van het afgelopen weekend draagt bij aan de samenwerking.

Het kan nog beter
Toch gaan nog niet alles vlekkeloos. Zo merken verschillende steden hoe lastig het soms is als er politieke keuzes worden gemaakt tegen het advies van experts in. Ook gaat nog niet overal de onderlinge communicatie helemaal goed tussen de partners die betrokken zijn bij de aanpak van drukte. En al is er al aardig inzicht in de piekmomenten, soms worden locaties nog wel echt overvallen door drukte. Groningen is daarom gaan werken met gezamenlijke briefings van boa’s en politie. De afdeling communicatie is nu ook aangehaakt. Dit draagt bij aan de integrale aanpak. De snelle veranderingen in landelijk beleid zijn ook een complicerende factor. En voor gebieden met veel bezoekers uit de buurlanden is het af en toe extra onduidelijk wat nu precies het beleid is in beide landen.

Waterbed
In verschillende regio’s speelt het risico van een zogenaamd ‘waterbedeffect’: als de ene locatie aangeeft dat het te druk is en nieuwe bezoekers tegenhoudt, dreigt deze drukte op nabijgelegen locaties op te gaan treden. Zo is het dilemma in Zeeland dat je niet kunt zeggen “Zeeland is vol” maar wel wilt voorkomen dat de drukste stranden en plaatsen nog drukker worden. Er is nu besloten om de communicatie te richten op de vier gemeenten waar het meeste toerisme is. De populaire strandwijzer van Veere kan wellicht worden uitgebouwd naar een groter gebied. De veiligheidsregio houdt hierbij een netwerkrol en kan alle partijen met elkaar verbinden.

Zandvoort gaf aan dat in haar regio het waterbedeffect ook zorgt voor het veel langer in de file staan. Mensen die op weg zijn naar Zandvoort worden op de weg door een afsluiting gedwongen een andere plaats te bezoeken. Vervolgens komen ze opnieuw in de file richting deze plek. Zo zwerven velen op drukke dagen door de regio, op zoek naar een plek om te verblijven. Eenmaal zorgde het op een warme dag tussen Bloemendaal en Zandvoort voor onwelwordingen in de file. Zandvoort heeft ervan geleerd dat afsluiten veel meer impact heeft dan reguleren.

Druktebeeld per type locatie
Op lokaal niveau kan het gesloten zijn van bepaalde sectoren leiden tot drukte op andere plaatsen. Dit was de afgelopen maanden goed zichtbaar in de parken en natuurgebieden, die mede door sluiting van de winkels en horeca drukker waren dan anders. Betrokkenen ervaren dat de drukte in de recreatiegebieden niet persé minder werd toen deze sectoren weer open mochten. Wel zag men een afname van drukte in de stadsparken. Dit blijkt doelgroepafhankelijk en daarmee is het dus van belang te snappen wie jouw gebied bezoeken en met welke drijfveren. In Groningen bijvoorbeeld was het op het stadsstrand lastiger de drukte te managen dan in andere recreatiegebieden. Zandvoort gaf aan dat de drukte is toegenomen door combinatiebezoek. Zo kwamen we met elkaar tot een indeling van vier typen locaties die ieder hun eigen bezoekpatroon kennen:

1. De parken in de stad, veelal bezocht door jongeren en dertigers tot vijftigers, waarvan de jongeren met name bleven hangen na heropening van de winkels en horeca;
2. De recreatiegebieden dichtbij de steden, bezocht door jeugd en gezinnen, in de weekenden en op mooie dagen;
3. De natuurgebieden zonder voorzieningen, waar normaal de echte natuurliefhebber naartoe trekt en de afgelopen tijd overlast ontstond van andere typen bezoekers;
4. De recreatiegebieden met voorzieningen, die geschikt zijn gemaakt om met gezinnen en groepen te bezoeken.

Per gebied zien we een andere aard van het gebruik en ook een andere wijze van sturen op de drukte; andere “knoppen om aan te draaien”.

Scenariobenadering
De gemeente Zandvoort gaf aan te merken dat het omgaan met grote drukte echt is veranderd van vooral reactief naar meer proactief. Er wordt meer samengewerkt met partners in de regio en het pakket aan maatregelen wordt op elkaar afgestemd om problemen te voorkomen. Er ligt nu in Zandvoort een sturingskader met 15 scenario’s. De gemeente wil deze manier van samenwerken na coronatijd vasthouden. Er is in deze aanpak een differentiatie aangebracht voor vervoersstromen en locaties. Per situatie is geanticipeerd op hoe te communiceren, voordat mensen er zijn en in het gebied zelf. Zandvoort doet nu onderzoek naar de effectiviteit van deze communicatie. In ieder geval is al gebleken dat de dagbezoekers het moeilijkst te bereiken zijn.

Lessen
De afgelopen periode heeft ook inzichten en lessen opgeleverd in wat je vooral wel en niet moet doen. Zo herkennen meerdere deelnemers dat het afsluiten van parkeerplaatsen om drukte op recreatielocaties te voorkomen niet werkt. Het kan ter plaatse nog meer overlast door bijvoorbeeld wildparkeren geven en kan problemen in het verkeer in een groter gebied opleveren. Vaak is er genoeg ruimte in een natuurgebied en is dus het beperken van de toestroom helemaal niet nodig. Een natuurgebied kan voorzien in een groot deel van de behoefte aan recreatie en die moet vooral kunnen worden bevredigd. Ommen kwam erachter dat de problemen zich vooral voordoen bij het in- en uitstappen en heeft daar verkeersregelaars op ingezet.

Een ander voorbeeld van een les is dat je het bezoek van een recreatiegebied beter kunt faciliteren dan ontmoedigen. Waar in een stadspark de toiletten waren gesloten was veel inzet nodig van toezicht op wildplassers, terwijl het beoogde doel om mensen eerder te laten vertrekken niet leek te worden behaald. Verschillende steden zetten juist in op meer toiletvoorzieningen in de parken.

Handelingsperspectief
Het geven van een handelingsperspectief aan je bezoeker is van belang. Zeeland probeert meer inhoud te geven aan de boodschap “het is druk”; wat betekent dat dan precies en welke nadelen heeft dit voor bezoekers? Dit gebeurt nu nog vooral via de website, en ook hier zullen meerdere kanalen nodig zijn om veel bezoekers te bereiken.

Alle deelnemers van de rondetafel merken dat de weerstand tegen de coronamaatregelen toeneemt. Zo ervaren zij een hardere reactie van mensen wanneer die worden aangesproken op het niet naleven van de regels. De uitleg waarom regels nog gelden is steeds lastiger te geven. De burgemeesters bepalen uiteindelijk in welke situaties tegen dergelijke overtredingen wel en niet wordt opgetreden, met beleids- en tolerantiegrenzen. Dit kan in één territoriaal samenhangende regio per gemeente flink verschillen.

Beleid met burgers
De gemeenten in het Limburgse Heuvelland hebben de burgers centraal gesteld bij het aanpakken van de drukte en overlast van met name dagjesmensen. Hier is nu een participatietraject gaande om burgers mee te laten denken in het vinden van de juiste balans tussen het economische belang van toerisme en de aantasting van de leefbaarheid en veiligheid. Dit is hard nodig: uit onderzoek van de KU Leuven blijkt dat het draagvlak voor het toerisme er afneemt.

Toekomst
Hoe drukte zich zal ontwikkelen op vrijetijdshotspots zal de toekomst uitwijzen. Het is best mogelijk dat Nederlanders de mogelijkheden in eigen land meer hebben ontdekt en dus ook vaker naar vrijetijdshotspots blijven gaan. Het NBTC geeft aan dat het erop lijkt dat mensen met bepaalde leefstijlen Nederland meer hebben ontdekt. Dit kan dus structureel tot toename van het toerisme naar Nederland leiden. Al met al genoeg reden om bezoekersmanagement hoog op de agenda te houden, lessen te blijven delen en inzichten te verzamelen om zodoende steeds effectiever te worden in de aanpak.

Met het initiatief ‘Maak samen ruimte’ bieden VNG, CROW en Stadswerk een platform voor effectieve coronamaatregelen in de openbare ruimte. Heel wat professionals hebben hier inmiddels praktische kennis gehaald en gebracht. En hoewel omgeven met onzekerheid, is duidelijk dat we ons nu uit de crisis aan het manoeuvreren zijn.
Juist die fase vergt stuurmanskunst.

Michiel G.J. Smit, Hoofdredacteur Stadswerk magazine schreef er een mooi artikel over.
Klik op het artikel om de pdf te kunnen lezen.

Weten of je fileloopt op de Posbank? Nieuwe kaart moet drukte in Gelderland nog preciezer weergeven.

De nieuwe ‘Druktemonitor Gelderland’, een initiatief van de provincie, geeft de drukte op ongeveer tachtig populaire Gelderse plekken weer met een online overzichtskaart. Denk aan natuurgebied de Posbank bij Rheden en de winkelcentra van grotere steden als Arnhem en Nijmegen. 

Het doel van de nieuwe druktemonitor is het spreiden van bezoekers, zegt Gelders gedeputeerde Peter van ’t Hoog. Niet alleen vanwege het coronavirus. ,,We zien in de volle breedte sowieso dat er plekken in Gelderland zijn waar het eigenlijk veel drukker is dan veel mensen prettig vinden. Terwijl er goede alternatieven in de buurt zijn, maar die kennen ze niet.’’ Ook die moet de kaart onder de aandacht brengen.

Lees het hele artikel op deGelderlander.nl

Bekijk ook nog eens de Vergelijking instrument bezoekersmanagement

Met de recente versoepelingen van de coronamaatregelen neemt het sociaal contact en het welzijn weer toe. Het naleven van de meeste maatregelen blijft daarbij vooralsnog stabiel (zoals testen bij de GGDGemeentelijke Gezondheidsdienst en drukte mijden) of neemt mondjesmaat af (zoals thuiswerken of de 1,5 meter). Dit blijkt uit vragenlijstonderzoek van het RIVMRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu en de GGD’en.

Het draagvlak voor de meeste maatregelen is onveranderd hoog en de meerderheid staat daar ook nog achter als die nog 6 maanden zouden moeten duren. Dat geldt vooral voor de gedragsregels over hygiëne, (deels) thuiswerken, drukte mijden, testen en quarantaine. De vaccinatiebereidheid onder de deelnemers is stabiel hoog, maar verschilt per vaccin.

Lees het hele artikel op RIVM.nl

Vanaf woensdag 19 mei wordt ingezet op stap 2 van het openingsplan rondom corona.
Sportscholen mogen weer open. Een bezoek aan het pretpark, openluchtmuseum en buitenpodium is dan ook weer mogelijk. Dit mag met maximaal 2 personen, exclusief kinderen tot en met 12 jaar of mensen van eenzelfde huishouden. De terrassen mogen langer open: van 06.00 tot 20.00 uur.

Herhaling
Wel blijft het belangrijk dat we drukte vermijden en ons allemaal aan de basisregels houden, ook wie al gevaccineerd is: handen wassen, afstand houden en thuisblijven en testen bij klachten. En dat we ons laten vaccineren, zodra dit kan.
Ook de tv-spotjes geven aan dat we voorzichtig aan wat meer kunnen, samen. Dat geeft een positief geluid af, ondanks dat we nog niet af zijn van corona.

Bekijk hier het complete overzicht van Stap 2 van de versoepelingen.

Bron header foto: TV-spot Rijksoverheid.nl

Sinds vandaag geldt niet meer het dringende advies om alleen voor noodzakelijke reizen het openbaar vervoer te gebruiken. En dus verwacht de NS langzaam aan meer reizigers.

Maar hoe zit het dan met afstand houden, 1,5 meter in de trein? Afstand houden is bijna gewoon geworden, dat we de drukte in een trein niet meer gewend zijn. Het voelt waarschijnlijk vreemd om dan wel naast elkaar te zitten in een treincoupe. Wat doet dit met je gevoel, gedrag en hoe gaat dit dan in de praktijk?

RTL nieuws heeft er een artikel over gepubliceerd: Overal afstand houden maar opeens niet meer in drukke trein: ‘Reizigers vinden het lastig.

De Corona Gedragsunit van het RIVM voert al sinds april 2020 periodiek een groot vragenlijstonderzoek uit, waar elke ronde meer dan 50.000 respondenten aan meedoen.  Deze vragenlijst wordt standaard rondgestuurd naar het community cohort, maar om de ronde promoten wij ook een open link. Op deze manier proberen wij het cohort aan te vullen om een zo groot mogelijke steekproef te behouden.

Deze ronde zal de open-link wederom verspreid kunnen worden. Bij deze een vriendelijke doch dringende oproep om deze open link met jullie netwerk te delen! Hoe meer respondenten deze vragenlijst invullen, hoe beter deze de sentimenten en het gedrag van mensen in Nederland weergeeft. Dat is toch waar we het voor doen met zijn allen!

De open link van de vragenlijst is vanaf donderdag 6 mei te vinden via deze link en op Meedoen met het vragenlijstonderzoek naar naleving en draagvlak van de coronamaatregelen? | RIVM.

Bron: platform van het Behavioural Insights Netwerk Nederland

Het Event Safety Institute (ESI) organiseert in opdracht van de Verenging Nederlandse Gemeenten (VNG) en in samenwerking met Maak Samen Ruimte in juni alweer de derde ronde nieuwe online rondetafelbijeenkomsten over druktebeheersing binnen de anderhalvemetersamenleving. Samen met gemeenten gaan we in gesprek en blikken we terug op de heropening en versoepeling die op dat moment (hopelijk) achter ons liggen.

Na succesvolle bijeenkomsten in januari en in april gaan we in juni opnieuw met de actualiteiten rondom de thema’s vrijetijdhotspots, binnensteden en evenementen aan de slag. De bijeenkomsten zullen in het teken staan van de versoepelingen, die op dat moment achter ons liggen, het naderende zomerseizoen en alle bijbehorende corona-uitdagingen.

We nodigen voor iedere sessie een aantal gemeenten uit die anderen kunnen inspireren met goede ervaringen uit hun gemeentelijke praktijk. Daarnaast is er voor alle deelnemende gemeenten tijd en ruimte om met elkaar het gesprek aan te gaan om visies, uitdagingen en ervaringen te delen.

De online bijeenkomsten via MS Teams worden begeleid door ESI en worden bijgewoond door de VNG en haar kennispartners binnen Maak Samen Ruimte. De planning is als volgt:

Vrijetijdhotspots: donderdag 3 juni van 10:00 -12:30 uur

We blikken vooruit op het naderende zomerseizoen en het groeiende toerisme. We zullen praktijken van bezoekersmanagement en druktebeheersing met elkaar delen.

Binnensteden: dinsdag 15 juni van 13:30 – 16:00 uur

We bekijken hoe steden er voorstaan na de versoepelingen en heropening van de horeca en winkels. Waar staan we nu en wat resteert?

Evenementen en markten: dinsdag 22 juni van 10:00 – 12:30 uur

Wat hebben we geleerd van Fieldlabs en Testen voor Toegang? De heropstart van de evenementen, die hopelijk weer volop gaande is, staat centraal in deze sessie.

Ben je werkzaam bij een gemeente en betrokken bij de aanpak van druktebeheersing in de buitenruimte? Wil je deelnemen aan een van de bijeenkomsten? Meld je dan uiterlijk 31 mei aan via info@esi.email.

De ervaringen rondom de anderhalvemetersamenleving en de opgaves waarvoor gemeenten komen te staan vormen een lerend netwerk waarvan resultaten, interviews en andere artikelen worden gedeeld op maaksamenruimte.nl. Heb/ken je praktijkervaringen die bijdragen aan het netwerk van Maak Samen Ruimte? Mail dan naar info@maaksamenruimte.nl.

Benieuwd naar de voorgaande bijeenkomsten? Lees de impressie van de bijeenkomsten van januari en van april!